گیاه درمنه (Artemisia annua) به دلیل تولید آرتمیزنین با خاصیتهای مختلف مانند مقابله با پلاسمودیمهای عامل بیماری مالاریا و درمان انواع سرطانها، دارای اهمیت ویژه میباشد. در این مطالعه به منظور بررسی تاثیر الیسیتور نانوکبالت و نانو کیتوزان روی میزان بیان ژنهای کلیدی مسیر بیوسنتزی آرتمیزنین (SQS و DBR2) و مقدار تولید این ماده در سوسپانسیون سلولی درمنه از غلظتهای 25/0، 5/2 و 5 میلی گرم در لیتر نانوکبالت و 5، 10 و 15 میلی گرم در لیتر نانو کیتوزان در چهار بازه زمانی 8، 24، 48 و 72 ساعت استفاده شد. بیشترین میزان تولید آرتمیزنین در تیمار 5 میلی گرم در لیتر نانوکبالت و بعد از 24 ساعت حاصل شد. در تیمار فوق، تولید آرتمیزنین نسبت به نمونه شاهد 25/2 برابر افزایش داشت (µg/g d.wt 35 /113). همبستگی معکوس و معنیداری بین بیان دو ژن SQS و DBR2 با میزان تولید آرتمیزنین در تیمارهای مختلف نانوکبالت وجود داشت. همچنین افزایش میزان غلظت نانوکبالت در بازه زمانی 72 ساعت و افزایش غلظت نانوکیتوزان در بازه زمانی 48 ساعت، باعث کاهش معنیداری در بیان ژنهای SQSو DBR2 شد. نانوذرات مورد مطالعه، در غلظتهای بالا و در بازههای زمانی ذکر شده با کاهش بیان ژنهای SQS و DBR2 به عنوان ژنهای دخیل در مسیرهای انحرافی بیوسنتز آرتمیزنین، باعث افزایش میزان بیوسنتز این ماده شد.
Ghassemi B, Hosseini R, Dehghan nayeri F. The Effect of Nano Cobalt and Nano Chitosan on Artemisinin production and expression of SQS and DBR2 genes in Artemisia annua. Genetic Engineering and Biosafety Journal 2015; 4 (1) :25-39 URL: http://gebsj.ir/article-1-89-fa.html
قاسمی بی تا، حسینی رامین، دهقان نیری فاطمه. تاثیر نانو الیسیتورهای کبالت و کیتوزان بر میزان تولید آرتمیزنین و بیان دو ژن کلیدی SQS و DBR2 در گیاه Artemisia annua. مهندسی ژنتیک و ایمنی زیستی. 1394; 4 (1) :25-39