|
تاثیر فلزات سنگین روی و کادمیم بر رشد و برخی صفات فیزیولوژیک اسفناج
|
لمیا وجودی مهربانی*   ، رعنا ولی زاده کامران ، هما میرزایی |
| گروه زراعت و اصلاح نباتات ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. ، vojodilamia@gmail.com |
|
|
چکیده: (5107 مشاهده) |
| غلظت بالای فلزات سنگین باعث ایجاد اختلال در فرایندهای متابولیکی رشد گیاهان شده و حتی باعث مرگ آنها میشود. گیاهان آستانه تحمل متفاوتی به فلزات سنگین نشان میدهند به همین منظور تاثیر غلظتهای مختلف فلزات سنگین روی و کادمیوم (صفر، 2 و 4 میلیگرم در لیتر) در دو رقم اسفناج (بذر معمولی و خاردار) بر روی برخی صفات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و محتوای عناصر، در قالب آزمایش فاکتوریل بر مبنای طرح کاملا تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد برخی صفات مورفولوژیکی گیاه فقط تحت تاثیر مستقل فلزات و نوع رقم قراردارند به طوری که کمترین وزن تر برگ و ارتفاع گیاه در تیمار چهار میلیگرم در لیتر کادمیوم و بیشترین مقدار این دو صفت در تیمار روی دو میلی گرم در لیتر مشاهده شد. بالاترین وزنخشک گیاه در رقم خاردار و بیشترین ارتفاع گیاه در رقم بذر معمولی ثبت گردید. اثرات متقابل نوع رقم و فلزات سنگین در برخی صفات فیزیولوژیکی مانند محتوای مواد جامد محلول، محتوای کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز معنیدار بود. بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز در تیمار 2 میلیگرم در لیتر کادمیوم در بذر معمولی و بیشترین میزان آنزیم سوپراکسید دیسموتاز در تیمار 4 میلیگرم در لیتر روی و 2 میلی گرم کادمیوم در بذر معمولی مشاهده شد. فلز روی تا دو میلی گرم در لیتر باعث افزایش رشد و نمو اسفناج گردید ولی بیشتر از این مقدار مانند فلز کادمیوم باعث کاهش عملکرد و افزایش مقدار آنزیمهای آنتی اکسیدانی شد. تمامی محتوای عناصر اندازه گیری شده اثر متقابل معنیداری نشان دادند. با افزایش کادمیوم جذب کلسیم، پتاسیم، روی ،منگنز و منیزیوم توسط گیاه کاهش یافت به طوری که کمترین مقدار تمامی عناصر اندازه گیری شده در چهار میلی گرم در لیتر کادمیوم در بذر خاردار مشاهده گردید. نتایج بدست آمده از تعیین غلظت زیستی نشان داد که محتوای کادمیوم برگ اسفناج خاردار و معمولی بین 145 تا 167 میلیگرم در کیلوگرم متغییر بود و اسفناج میتواند نماینده خوبی برای استفاده در زیست پالایی فلز کادمیوم باشد. |
|
| واژه‌های کلیدی: اسفناج، صفات فیزیولوژیک، فلز سنگین، آنزیم |
|
|
متن کامل [PDF 714 kb]
(1198 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
ایمنی زیستی
دریافت: 1398/5/10 | پذیرش: 1398/9/15 | انتشار: 1398/11/14
|
|
|
|
|
|
