گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران ، azizpour_kam@yahoo.com
چکیده: (2013 مشاهده)
با وجود اثرات منفی شوری بر گیاهان، به دلیل محدودیت سطح زیر کشت، کاشت انواع گیاهان در اراضی شور اجتناب ناپذیر است. در این میان بامیه از جمله گیاهانی است که مطالعات اندکی درخصوص عکس العمل آن به سطوح مختلف نمک صورت گرفته است، فلذا به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف شوری بر بامیه (Abelmoschus esculentus Moench)، آزمایشی بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با پنج تیمار شامل غلظتهای صفر، 50، 100، 150 و 200 میلی مولار نمک کلرید سدیمدر سه تکرار، در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، به اجرا درآمد. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که با افزایش سطوح شوری، نسبت پتاسیم به سدیم، میزان کلروفیلa، محتوای نسبی آب برگ، وزن خشک بوته، تعداد میوه در بوته، وزن میوه در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن دانه در بوته و وزن هزار دانه کاهش یافت ولی بر درصد سدیم و میزان پرولین برگ افزوده شد. در طی آزمایش، بوتههای تیمار 200 میلیمولار مدتی بعد از اعمال تنش شوری از بین رفتند ولی بوته های سایر تیمارها توانستند با تداوم رشد، تولید محصول نمایند. حفظ درصد پتاسیم در سطح بالا، کاهش کم در میزان کلروفیل و عدم تغییر محسوس در محتوای نسبی آب برگ را میتوان از عوامل مؤثر در ادامه رشد گیاه، سنتز ماده خشک و تولید میوه در غلظتهای مختلف نمک عنوان نمود. اگرچه از نظر تعداد میوه در بوته، تفاوت چندانی بین سطوح مختلف شوری با شاهد وجود نداشت، ولی در غلظتهای بالای نمک، علی الخصوص 150 میلیمولار، افت معنی داری در وزن میوه در بوته به ثبت رسید، که میتواند عامل مهم تأثیر گذار بر عملکرد اقتصادی گیاه در محیطهای شور با هدایت الکتریکی بالاتر از ds/m 10 باشد.
