|
انتقال و بیان ژن اکسندین-4 ، القا کننده ترشح انسولین ، متصل به زیر واحد B سم وبا (CTB) در گیاه کاهو
|
بهمن بهرام نژاد*    ، ابراهیم مرادی ، محمد ناجی ، هیمن صالحی |
| دانشگاه کردستان ، b.bahramnejad@uok.ac.ir |
|
|
چکیده: (154 مشاهده) |
گیاهان به دلیل توانایی تولید پروتئین‌های نوترکیب با هزینه پایین، حجم بالای زیست توده و ایمنی بالا میتوانند به عنوان جایگزین مناسبی برای سیستم‌های رایج تولید پروتئین‌های نوترکیب دارویی در نظر گرفته شوند. پپتید شبه گلوکان (GLP-1) در القای ترشح انسولین در بدن نقش دارد. اکسندین-4 (EX4) یک پروتئین شبیه به GLP-1 است با این تفاوت که دارای نیمه عمر بیشتر و در نتیجه تاثیر بیشتر در القا ترشح انسولین است. اتصال EX4 به زیر واحد غیر سمی وبا یا CTB موجب اقزایش کارایی آن از طریق جذب در سیستم گوارشی میشود. در این تحقیق، ناقلpBI121 دارای قطعه CTB-EX4 توسط باکتری Agrobacterium tumefaciens به هسته گیاه کاهو معرفی شد. 25/20% از ریزنمونههای تلقیح شده با موفقیت تراریخت و باززا شدند و پس از تایید در آزمون PCR، بذرهای تراریخت نسل اول (T0) از گیاهان حاصل از این ریز نمونه ها تهیه گردید. برای ایجاد گیاهان نسل دوم (T1) در مجموع تعداد 24 عدد بذر T0 کشت گردید که 42% از بذرهای کشت شده به صورت کامل رشد کردند و به بذر نشستند. با استفاده از آغازگرهای اختصاصی در واکنش PCR، تراریختی و حضور ژن CTB-EX4 در گیاهان T1 مورد بررسی شد. بیان نیمه کمی و کمی ژن CTB-EX4 در سطح mRNA با استفاده از آزمون های RT-PCR و Real time PCR و در سطح پروتئین با استفاده از آنتی‌بادی‌های اختصاصی و آزمون‌های ELISA و Western Blot مورد بررسی قرار گفت. در نهایت تعداد نسخه های انتقال یافته به گیاهان T1 با استفاده از دستگاه Real time PCR با استفاده از روش مطلق و منحنی استاندارد و همچنین روش نسبی، نسبت به ژن کنترل داخلی Actin برآورد شد. نتایج حاکی از تراریختی 60% لاین‌های نسل دوم (T1) و بیان ژن CTB-EX4 در سطح mRNA و پروتئین بود. نتایج نشان داد که مقدار بیان در لاین های مورد بررسی متفاوت بود. بیشترین مقدار بیان در سطوح پروتئین و mRNA در لاین 105 مشاهده شد. بیشترین تعداد نسخه منتقل شده در لاین 101 و کمرین تعداد نسخه منتقل شده به میزان 1 نسخه در لاین های 104 و 105 مشاهده شد. نتایج حاصل نشان داد که پروسه انتقال ژن CTB-EX4 به گیاه کاهو موفقیت‌آمیز بود وگیاه کاهو قادر به بیان ژن مورد نظر در سطوح RNA و پروتئین بود. با در نظر گرفتن پروسه‌های بعدی از جمله تخلیص و ارزیابی فعالیت بیولوژیکی پروتئین تولید شده، از گیاهان می‌توان به عنوان یک بیوراکتور مناسب جهت تولید پروتئین‌های نوترکیب بهره برد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: آگروباکتریوم تومه‌فاشینس، اکسندین-4، انتقال ژن، بیان ژن، ناقلpBI121 |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مهندسی ژنتیک گیاهی
دریافت: 1402/4/11 | پذیرش: 1402/6/7 | انتشار: 1402/12/24
|
|
|
|
|
|
