TY - JOUR T1 - The impact of Zn and Cd heavy metals on the growth and some physiological characteristics of spinach TT - تاثیر فلزات سنگین روی و کادمیم بر رشد و برخی صفات فیزیولوژیک اسفناج JF - gebsj JO - gebsj VL - 8 IS - 2 UR - http://gebsj.ir/article-1-304-fa.html Y1 - 2019 SP - 143 EP - 153 KW - enzyme activity KW - heavy metal KW - physiological characteristics KW - Spinacia oleracea. N2 - غلظت بالای فلزات سنگین باعث ایجاد اختلال در فرایندهای متابولیکی رشد گیاهان شده و حتی باعث مرگ آن­ها می­شود. گیاهان آستانه تحمل متفاوتی به فلزات سنگین نشان می­دهند به همین منظور تاثیر غلظت­های مختلف فلزات سنگین روی و کادمیوم (صفر، 2 و 4 میلی­گرم در لیتر) در دو رقم اسفناج (بذر معمولی و خاردار) بر روی برخی صفات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و محتوای عناصر، در قالب آزمایش فاکتوریل بر مبنای طرح کاملا تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد برخی صفات مورفولوژیکی گیاه فقط تحت تاثیر مستقل فلزات و نوع رقم قراردارند به طوری که کمترین وزن­ تر برگ و ارتفاع گیاه در تیمار چهار میلی­گرم در لیتر کادمیوم و بیشترین مقدار این دو صفت در تیمار روی دو میلی گرم در لیتر مشاهده شد. بالاترین وزن­خشک گیاه در رقم خاردار و بیشترین ارتفاع گیاه در رقم بذر معمولی ثبت گردید. اثرات متقابل نوع رقم و فلزات سنگین در برخی صفات فیزیولوژیکی مانند محتوای مواد جامد محلول، محتوای کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز معنی­دار بود. بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز در تیمار 2 میلی­گرم در لیتر کادمیوم در بذر معمولی و بیشترین میزان آنزیم سوپراکسید دیسموتاز در تیمار 4 میلی­گرم در لیتر روی و 2 میلی گرم کادمیوم در بذر معمولی مشاهده شد. فلز روی تا دو میلی گرم در لیتر باعث افزایش رشد و نمو اسفناج گردید ولی بیشتر از این مقدار مانند فلز کادمیوم باعث کاهش عملکرد و افزایش مقدار آنزیمهای آنتی اکسیدانی شد. تمامی محتوای عناصر اندازه گیری شده اثر متقابل معنی­داری نشان دادند. با افزایش کادمیوم جذب کلسیم، پتاسیم، روی ،منگنز و منیزیوم توسط گیاه کاهش یافت به طوری که کمترین مقدار تمامی عناصر اندازه گیری شده در چهار میلی گرم در لیتر کادمیوم در بذر خاردار مشاهده گردید. نتایج بدست آمده از تعیین غلظت زیستی نشان داد که محتوای کادمیوم برگ اسفناج خاردار و معمولی بین 145 تا 167 میلی‌گرم در کیلوگرم متغییر بود و اسفناج می­تواند نماینده خوبی برای استفاده در زیست پالایی فلز کادمیوم باشد. M3 ER -