گروه اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی، ایران ، sofalian@uma.ac.ir
چکیده: (1742 مشاهده)
به منظور بررسی لاینهای مختلف گندم دوروم در خصوص تحمل به تنش آبی، آزمایشی درگلخانه با استفاده از 20 لاین گندم دوروم در دو سطح تنش آبی(تنش4/0 و تنش 7/0 به ترتیب تنش با تخلیه رطوبتی در سطح 40% و 70%) و یک سطح شاهد (آبیاری کامل) به صورت طرح کرتهای خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. همچنین با استفاده از تکنیک SDS-PAGE و الکتروفورز پروتئینها، پروتئین محلول در آب و نمک در آزمایشگاه استخراج شد. صفات اندازهگیری شده شامل رنگیزههای فتوسنتزی (کلروفیلa، کلروفیلb، کلروفیل a/b، کلروفیل کل و کاروتنوئید)، قند محلول و میزان پرولین بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس دادهها نشان داد که بین لاینهای مورد مطالعه در سطوح مختلف تنش اختلاف معنیدار وجود دارد. مقایسه میانگین صفات نشان داد که در مجموع لاینهای 16 و 5 در اکثریت صفات بیشترین مقدار را دارا بوده و همچنین لاینهای 10 و 18 در بیشتر صفات کمترین مقدار را دارند. همچنین اطلاعات به دست آمده از تجزیه خوشهای بیانگر این مسئله بود که هم در شرایط بدون تنش و هم در شرایط تنش لاینهای 16 و 5 Mra-1/4/Aus1/3/Scar/GdoVZ579//BitI , TRN//21563/AA/3/BD2080/4/BD2339/5/RASCON_37/TARRO_2// با توجه به بالا بودن مقادیر میانگین نسبت به بقیه لاینها دارای ثبات عملکرد بیشتری در شرایط محیطی مختلف هستند. نتایج تجزیه مولکولی پروتئینهای مورد بررسی هم بیانگر این بود که در پروتئین محلول در آب و نمک بر اساس ماتریس شباهت و فاصله ژنتیکی نی، کمترین فاصله ژنتیکی بین ژنوتیپهای 18 و 19 (32/0) و بیشترین فاصله ژنتیکی بین ژنوتیپهای 16 و 8 (98/0) بود. در نهایت میتوان نتیجه گرفت تنوع ژنتیکی قابل توجهی بین ارقام مورد مطالعه وجود دارد و از این تنوع میتوان در اصلاح نباتات بهره‌برداری کرد.
