گروه به‌نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، ایران ، bahramrouz@yahoo.com
چکیده: (1740 مشاهده)
بهینه‌سازی پارامترهایمؤثر در روش بمباران ذره‌ای برای انتقال DNA به کلروپلاست با کارایی بالا و بدون آسیب به بافت یک نیاز ضروری در ایجاد گیاهان ترانسپلاستوم می‌باشد. با توجه به تشابه نسبی موانع فیزیکی بر سر راه ورود ریزذرات به هسته و کلروپلاست معمولاً از ژن گزارشگر هسته‌ای gus استفاده می‌شود، ولی پارامترهای فیزیکی و بیولوژیکی درگیر در تراریختی پلاست‌ها بطور مستقیم گزارش نشده‌اند. در این تحقیق برای بهینه‌سازی انتقال ژن به کلروپلاست توتون پارامترهای نوع ریزذرات، غلظت DNA، فشار هلیوم شتاب‌دهنده، آرایش برگ، فاصله شلیک و مدت زمان پیش‌تیمار ریزنمونه‌ها قبل از بمباران بررسی شد. پس از انتقال ناقل کلروپلاستی به ریزنمونه‌های برگی، باززایی گیاهان ترانسپلاستوم در محیط گزینش حاوی mg/l 500 اسپکتینومایسین انجام شد. بیشترین تعداد ترانسپلاستوم (2.5 گیاه به ازای هر بمباران) از واحد آزمایشی شلیک شده با ریزذرات تنگستن با قطر μm 0.7، مقدار DNAμg 1، فشار هلیوم شتاب‌دهنده psi 1100، فاصله شلیک 6 سانتی‌متر و دوره پیش‌تیمار 24 ساعت حاصل شد، و این پارامترها به عنوان دستورالعمل کارآمد تراریختی کلروپلاستی معرفی می‌شود. گیاهان هموپلاسم پس از سه دوره باززایی در حضور آنتی‌بیوتیک‌های استرپتو/اسپکتینومایسین بدست آمدند. تأیید مولکولی درج کاست بیانی در محل دقیق ژنوم و تأیید هموپلاسمی با استفاده از آنالیز PCR و لکه‌گذاری سادرن انجام شد. گیاهچه‌های سبز و آلبینوی حاصل از جوانه‌زنی بذور تولید شده از تلاقی متقابل بین گیاهان توتون شاهد و ترانسپلاستوم، توارث مادری ژن‌های انتقالی به کلروپلاست را تائید کرد.
