گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران ، m.mousavi@scu.ac.ir
چکیده: (953 مشاهده)
کشت پاجوش مرسوم‌ترین روش تکثیر نخل خرما است. با توجه به محدودیت تعداد پاجوش‌های تولید شده در هر نخل و مشکلاتی که در انتقال و کاشت آنها وجود دارد از این رو، تکثیر نخل خرما به روش کشت بافت توصیه می‌شود. گیاهچه‌های حاصل از کشت بافت کاملاً شبیه به گیاه مادری هستند. امّا در برخی موارد تکثیر با این روش منجر به تغییرات سوماکلونال مانند ناهنجاری در گردهافشانی و باروری (نظیر نخل خرمای رقم برحی حاصل از کشت بافت) می‌شود. تجزیه و تحلیل بیان ژن می‌تواند مکانیسم مولکولی تنوع سوماکلونال را تعیین کند. بنابراین، در این تحقیق، بیان برخی از ژن‌های مؤثر بر گردهافشانی و لقاح گل از جمله یوبی‌کوئیتین (UBQ)، متالوتیونین (MT)، فسفوفروکتوکیناز (PFK) و پلی‌آدنیلات باندینگ (PABP) در گل‌آذین‌های نخل خرمای رقم برحی در سه مرحله رشد اسپات یا پوشش گل‌آذین به طول 15، 25 و 35 سانتی‌متر با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تکثیر رونویسی ژن‌ها، نشان دهنده تفاوت معنی‌دار بین سطوح اثرات متقابل مراحل رشد اسپات با روش‌های تکثیر بود. سطح بیان دو ژن PFK و PABP در نخل‌های برحی کشت بافتی فقط در مرحله اولیه رشد اسپات، بیشتر از نخل‌های برحی پاجوشی و به ترتیب6/1 و 3/1 برابر بود. امّا سطح بیان ژن های UBQ و MT در همه مراحل رشد اسپات نخل برحی کشت بافتی کمتر از نخل برحی پاجوشی بود. بررسی شبکه پروتئین‌های دارای همکنش با MT نشان دهنده ارتباط و همکنش این پروتئین با پروتئین‌های موثر در نر‌عقیمی و نمو بذر بود.
Hosseini Mousavi S Z, Mousavi M, Alami-Saeid K. Evaluation of the expression of some genes affecting flowers pollination and fertilization in the date palm cv. Barhee, propagated by tissue culture and offshoot. gebsj 2023; 12 (1) :110-122 URL: http://gebsj.ir/article-1-458-fa.html
حسینی موسوی سیده زهرا، موسوی موسی، عالمی سعید خلیل. بررسی بیان برخی ژن‌های مؤثر در گرده‌فشانی و تلقیح گل‌های نخل خرمای رقم برحی ثکثیر شده با کشت بافت و پاجوش. مهندسی ژنتیک و ایمنی زیستی. 1402; 12 (1) :110-122
