۱۰ نتیجه برای توحیدفر
بنت الهدی مدیرروستا، مسعود توحیدفر، جلال صبا، حسین هداوند،
دوره ۱، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۱ )
چکیده
یکی از جنبه های بیوتکنولوژی، تولید گیاهان تراریخته به منظور افزایش عملکرد، بهبود امنیت و کیفیت غذایی است. گیاهان تراریخته ضمن به همراه داشتن سود آوری، ملاحضاتی را نیز برای مصرف کنندگان به دنبال داشته اند. اگر چه بسیاری از این ملاحضات اساس علمی ندارد، اما ارزیابی ایمنی گیاهان تراریخته می تواند باعث اطمینان از بی خطر بودن این محصولات شود. یکی از جنبه های ارزیابی ایمنی زیستی، بررسی متابولیک گیاهان تراریخته از جنبه آنیون ها و کاتیون ها (سدیم، پتاسیم، منیزیم، استات، کلراید، نیترات، فسفات، سولفات، سوکسینات و اگزالات) است که با کروماتوگرافی یونی قابل شناسایی و اندازه گیری هستند. بدین منظور دو لاین پنبه تراریخته حاوی ژن cry۱Ab و ژن کیتیناز به همراه گیاهان شاهد در شرایط کاملا یکسان در گلخانه کاشته شدند، پس از نمونه برداری و عصاره گیری، آنیون ها و کاتیون های آنها با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی یونی اندازه گیری شد و نتایج نشان داد که پنبه های Bt از نظر آنیون ها و کاتیون های اندازه گیری شده غیر از اگزالات، سدیم و آمونیوم اختلاف معنی داری با لاین شاهد ندارند؛ لاین های حاوی ژن کیتیناز نیز فقط در مقادیر اگزلات و سدیم با شاهد اختلاف نشان دادند و سایر آنیون ها و کاتیون های اندازه گیری شده اختلافی با شاهد نشان نداد.
مسعود توحیدفر، پژمان آزادی،
دوره ۲، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۹۲ )
چکیده
اصلاح نباتات سنتی، کاربرد و زیبایی گیاهان زینتی را افزایش داده است اما بیوتکنولوژی می‌تواند صفت‌های جدیدی را در گیاهان زینتی ایجاد کند که با روش‌های مرسوم دورگ‌گیری امکان‌پذیر نیست، بهعنوان مثال تولید گلبرگ‌های آبی‌رنگ در میخک و رُز نمونه‌ای از صفت‌های جدید حاصل از بیوتکنولوژی هستند. کاربرد‌های مهندسی ژنتیک در گیاهان زینتی به تغییر رنگ گل محدود نمی‌شود، بلکه ایجاد مقاومت به آفت‌ها و بیماری‌های گیاهی و نیز افزایش طول دوره گلدهی و طول عمر شاخه‌های بریده گیاهان زینتی و بسیاری از صفت‌های دیگر از آن جمله‌اند. پیش‌بینی میشود که صنعت تولید و تبادل گیاهان زینتی در آینده‌ای نه‌چندان دور با تحولی شگرف روبه‌رو شود. این تحول مرهون نقش مهندسی ژنتیک خواهد بود. هم‌زمان با پیدایش هر فناوری جدیدی، ملاحظاتی هم درمورد استفاده از آن ابراز میشود. تجاری‌سازی گیاهان تراریخته زینتی هم سوالاتی را درمورد اثرهای احتمالی این گیاهان در مدیریت اکوسیستم به‌وجود آورده است. این سوالات دارای خواستگاه‌های متعدد مشروع یا نامشروع هستند که این نوشتار در پی واکاوی این خواستگاه‌ها نیست، بلکه هدف از این نوشتار طرح این سوال‌ها و ارایه پاسخ به آن‌هاست. این مقاله به ارزیابی احتمال خطر زیست محیطی گیاهان زینتی تراریخته، نتایج پژوهش‌ها و قوانین و مقررات موجود میپردازد. بررسی این مقاله و آشنایی با نحوه ارزیابی گیاهان زینتی تراریخته می‌تواند برای اهل فن و به‌ویژه مسئولین نظارتی مفید باشد.
سولماز خسروی، مسعود توحیدفر،
دوره ۴، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۴ )
چکیده
آفات یکی از اصلی ترین عواملی هستند که باعث کاهش محصولات کشاورزی می شوند. رایج‌ترین راه حل برای رفع این مشکل کاربرد سموم کشاورزی است. سموم کشاورزی علاوه بر هزینه های گزافی که بر قیمت تمام شده محصولات کشاورزی تحمیل می کنند خسارتهای بیشماری را برای سلامت انسان (بیماری سرطان) و محیط زیست به همراه دارند. تاکنون ۵۰ نوع سرطان ریه مرتبط با مصرف سموم کشاورزی شناسایی شده است. از طرفی، بقایای این سموم در خاک نیز قادرند مدتها به صورت فعال باقی مانده و علاوه بر تهدید جاندران خاکزی از طریق جذب توسط گیاه وارد زنجیره غذایی انسان شوند. با وجود ترویج راهکارهایی مانند کشاورزی ارگانیک و یا مدیریت تلفیقی آفات، استفاده صحیح از سموم کشاورزی تحت کنترل قرار نگرفته است. یکی از فناوری هایی که با تکیه بر آن می توان ضمن رفع خسارات کاهش محصول ناشی از آفت، محصولات سالم عاری از بقایای سموم کشاورزی تولید کرد، فناوری مهندسی ژنتیک است که منجر به تولید محصولات تراریخته میشود. از اولین کشت محصولات تراریخته بیش از ۱۸ سال میگذرد و این محصولات از پذیرش عمومی نسبی خوبی بین کشاورزان و مصرف کنندگان برخوردار هستند. این مقاله با مروری بر صدمات ناشی از مصرف سموم کشاورزی بر سلامت انسان و محیط زیست به ارایه راه حل جایگزین یعنی فواید کشت محصولات تراریخته میپردازد.
ابوالفضل حاجی حیدر، مسعود توحیدفر، سید مهدی میری،
دوره ۴، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۹۴ )
چکیده
موسیر (Allium stipitatum) یک سبزی خوراکی بوده و از خصوصیات دارویی بسیار مهمی برخوردار است. بنابراین بهینهسازی یک سیستم باززایی و تراریزش کارآمد در این گیاه جهت بهبود و اصلاح آن از طریق مهندسی ژنتیک ضروری است. دراین مطالعه، ریزنمونههای جنین، طبق پیاز و ریشه درون شیشهای موسیر درمحیط کشت MS حاوی غلظتهای مختلفی از تنظیم کنندههای رشد NAA، ۲,۴-D و BA بهمنظور القاء کالوس و باززایی کشت شدند. ریزنمونهها با سویه LBA۴۴۰۴باکتری Agrobacterium tumefaciens دارای ناقل pBI۱۲۱ حاوی ژن گزارشگر gus تراریزش شدند. نتایج نشان داد که ریزنمونه طبق پیاز نسبت به جنین و ریشه کالوسزایی و باززایی بالاتری داشت و بیشترین باززایی (۱۰۰ درصد) در ریزنمونه طبق پیاز و در محیط کشت MS حاوی پنج میلیگرم در لیترBA به همراه یک میلیگرم در لیتر NAA، صورت گرفت. به منظور اثبات حضور ژن gus، واکنش زنجیرهای پلیمراز انجام شد و وجود این ژن را در هر دو ریزنمونه جنین وطبق پیاز، که به آزمون هیستوشیمیایی gus پاسخ مثبت داده بودند، اثبات کرد. همچنین عدم آلودگی ناشی از آگروباکتریوم در گیاهان تراریخته بااستفاده ازآغازگرهای اختصاصی ژن virG به کمک واکنش زنجیرهای پلیمراز تأیید شد. در این تحقیق کارایی تراریزش در ریزنمونه جنین ۱۰ درصد و در ریزنمونه طبق پیاز۶/۶ درصد محاسبه شد.
زهرا شیرازی، علی اعلمی، مسعود توحیدفر، محمد مهدی سوهانی،
دوره ۶، شماره ۱ - ( ۴-۱۳۹۶ )
چکیده
شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra)، یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که دارای ترکیبات فعال زیستی مانند ساپونین تری‌ترپنوئیدها (گلیسیریزین) و فیتواسترول‌ها است. سکوالن سینتاز (Squalene Synthase)، آنزیم (EC ۲,۵.۱.۲۱) متصل به غشا است که دو مولکول فارنسیل دی‌فسفات را به سکوالن تبدیل می‌کند. سکوالن پیش ماده اصلی بیوسنتز تری‌ترپن‌ها و استرول‌ها است. در این مطالعه توالی بیان کننده سکوالن سینتاز ۱ شیرین‌بیان بومی ایران در وکتور pTZ۵۷R/T همسانه‌سازی و ویژگی‌های بیوانفورماتیکی پلی‌پپتید با استفاده از نرم‌افزارها پیش‌بینی شد. cDNA سکوالن سینتاز ۱، ۱۲۴۲ جفت باز دارد و یک پلی‌پپتید ۴۱۳ آمینواسیدی را بیان می‌کند. بررسی‌های بیوانفورماتیکی نشان داد که پلی‌پپتید سکوالن سینتاز ۱ شیرین‌بیان، بیشترین شباهت را با سکوالن سینتاز ۱ جنس Glycyrrhiza دارد. بررسی جایگاه درون سلولی نشان داد که فعالیت پروتئین در ارتباط با شبکه آندوپلاسمی است. وزن مولکولی پروتئین ۳/۴۷ کیلودالتون و نقطه ایزوالکتریک آن ۱۸/۸ است. در توالی آمینواسیدی دو ناحیه فراغشایی و دو بخش حفاظت شده مشخص شد. ساختار سه بعدی پروتئین با استفاده از نرم‌افزار I-TASSER پیشگویی شد. در ساختار پروتئین پیشگویی شده، مارپیچ فراغشایی، آمینواسیدهای آبگریز، توالی حفاظت شده و آمینواسیدهای سطح پروتئین با نرم‌افزار Chimera مشخص شد. الگوی بیان ژن سکوالن سینتاز ۱ نشان داد که بیشترین و کمترین بیان به‌ترتیب مربوط به ریشه و اندام سبز گیاه است.
مسعود توحیدفر، سارا دژستان،
دوره ۶، شماره ۱ - ( ۴-۱۳۹۶ )
چکیده
ژن داخلی مناسب در بررسی کیفیت DNA ژنوم و آنالیز محصولات تراریخته از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این پژوهش، بهمنظور دستیابی به ژن داخلی مناسب در پنبه، از ژن SadI استفاده شد. ابتداDNA ژنومی استخراج گردید، سپس با استفاده از آغازگرهای اختصاصی طراحیشده با نرم‌افزار Vector NTI، واکنش PCR انجام گرفت. محصول واکنش PCR دو قطعه ۶۲۳ و ۵۴۴ جفتبازی بود. قطعات موردنظر در پلاسمید pTZ۵۷R/T همسانه شدند. پلاسمیدهای نوترکیب از طریق PCR کلونی با آغازگرهای اختصاصی و آغازگرهای M۱۳ شناسایی شدند. در ادامه توالییابی صورت گرفت. بررسی توالی نوکلئوتیدی نشان داد که این دو قطعه مربوط به نسخههای مختلف ژن Sad۱ هستند، که در نسخه اول یک حذف ۷۹ جفت بازی در ناحیه اینترون دوم اتفاق افتاده است. این تحقیق، اولین گزارش از توالییابی ژن داخلی است که با اثبات وجود دو نسخه متفاوت برای ژن Sad۱، میتوان در مطالعات مختلف بهعنوان ژن داخلی مناسب از آن استفاده کرد.
معصومه نعمانی، سید احمد سادات نوری، مسعود توحیدفر، حسین رامشینی،
دوره ۶، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۹۶ )
چکیده
زنیان یکی از مهمترین گیاهان دارویی ایران است. این گیاه حاوی خاصیت‌های دارویی بسیار مهمی از جمله ضد اختلالات گوارشی، ضد اسپاسم و تسکین دردهای روماتیسمی است. بهمنظور فرابیان بعضی از مواد مؤثره در این گیاه لازم است فرآیند انتقال ژن در آن بهینه شود. بدین‌منظور ریزنمونه هیپوکوتیل، دو سویه Agrobacterium tomefaciens به همراه فاکتورهای اندازه‌گیری شامل مدت زمان تلقیح (۵، ۱۰، ۱۵، ۲۰ دقیقه) و طول دوره هم‌کشتی (۱، ۲ و ۳ روز) بررسی شدند. در این تحقیق از وکتور pBI۱۲۱ حاوی ژن GUS بهعنوان گزارشگر و ژن nptII بهعنوان نشانگر گیاهی استفاده شد. به منظور تأیید انتقال ژن از واکنش زنجیرهای پلیمراز (PCR)، آزمون هسیتو‌شیمیایی GUS و RT-PCR استفاده شد. بر طبق نتایج حاصل، زمان تلقیح ۵ دقیقه و طول هم‌کشتی یک روز منجر به افزایش کارآیی انتقال ژن شد. ضمن اینکه سویه LBA۴۴۰۴ کارآیی بالاتری نسبت به GV۳۱۰۱ برای انتقال ژن از خود نشان داد. برای نخستین بار، مطالعه حاضر روش مؤثر و کارآیی را برای انتقال ژن به گیاه دارویی زنیان ارائه می‌دهد که می‌تواند بهعنوان یک روش کارآ در انتقال ژن مورد استفاده قرار گیرد.
رسول گلزاری، بهرام ملکی زنجانی، مسعود توحیدفر،
دوره ۸، شماره ۱ - ( ۴-۱۳۹۸ )
چکیده
گوجه‌فرنگی (Solanum lycopersicum) یکی از مهمترین سبزی‌ها در جهان است که طیف وسیعی از پاتوژن ها و آفات گیاهی به این گیاه حمله می‌کنند. یکی از مهمترین این آفات، لارو هلیوتیس است که عمدتاً به میوه و برگ خسارت زده و باعث کاهش محصول میشود. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺳﺎﺯﻩ ژﻧﻲ cry۱a۱۰۵ تحت راهانداز دائمی CaMV ۳۵S و خاتمه دهنده NOS ﺩﺭ ناقل pBI۱۲۱ همسانه سازی ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺍﮔﺮﻭﺑﺎﻛﺘﺮﻳﻮﻡ تومفاسینس ﺳﻮﻳﻪ LBA۴۴۰۴ منتقل و سپس ﺑﻪ ﮔﻴﺎﻩ گوجه‌فرنگی انتقال داده شد. ریز نمونه‌های برگ لپه‌ای ﺍﺯ ﮔﻴﺎﻩ گوجه‌فرنگی ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺮﺍﺭﻳﺰﺵ مورد استفاده ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﮔﻴﺎﻫﺎﻥ ﺗﺮﺍﺭﻳﺨﺘﻪ احتمالی ﺑﺮ ﺭﻭﻱ ﻣﺤﻴﻂ MS ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑا ﻭﻳﺘﺎﻣﻴﻦ B۵ ﺣﺎﻭﻱ ۳/۰ میلیگرم در لیتر NAA و ۵/۱ میلیگرم ﺩﺭ ﻟﻴﺘﺮ BAP و نیز ۵۰ میلیگرم ﺩﺭ ﻟﻴﺘﺮ ﺁﻧﺘﻲﺑﻴﻮﺗﻴﻚ ﻛﺎﻧﺎﻣﺎﻳﺴﻴﻦ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻧﺪ. ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ﮔﻴﺎﻫﺎﻥ ﺗﺮﺍﺭﻳﺨﺘﻪ (T۰) ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ PCR ﻭﺟﻮد ژن cry۱a۱۰۵ ﺭﺍ ﺩﺭ ﮔﻴﺎﻫﺎﻥ ﺗﺮﺍﺭﻳﺨﺘﻪ تائید ﻛﺮﺩ. از گیاهانی که PCR مثبت نشان دادند بذرگیری به عمل آمد، گیاهان مورد نظر تا نسل T۲ کشت شدند و در این نسل وجود ژن انتقال یافته در آنها با آنالیز مولکولی (RT-PCR) مورد بررسی قرار گرفت. گیاهانی که وجود ژن موردنظر در آنها تائید شده بود با آزمون زیستی مورد بررسی قرار گرفتند. آزمون زیست‌سنجی مقاومت رقم گوجه‌فرنگی کارون را (۷۰%) به آفت لارو هلیوتیس در مقایسه با شاهد نشان داد.
عاطفه امینی نیسیانی، عباس سعیدی، مسعود توحیدفر،
دوره ۱۲، شماره ۱ - ( ۲-۱۴۰۲ )
چکیده
کشف و توسعه کریسپر انقلاب بزرگی در مهندسی ژنوم و ژن درمانی ایجاد کرده است. در سطح جهانی فعالیتهای تحقیقاتی با استفاده از ویرایش ژنوم به طور مداوم در حال گسترش است و استفاده از این فناوری در حوزه کشاورزی و پزشکی در حال توسعه میباشد. بازار جهانی فناوری CRISPR در سال ۲۰۲۲ حدود ۴/۳ میلیارد دلار برآورد شد و انتظار می‌رود که با سرعت ۳/۲۲ درصد افزایش یابد و در سال ۲۰۲۷ به ۲/۹ میلیارد دلار برسد. از مزایای این فناوری میتوان به ویرایش هدفمند ژنتیکی در زمان کوتاه بر خلاف اصلاح سنتی، اشاره کرد. علیرغم مزایای بسیاری که سیستم ویرایش ژنی کریسپر برای درمان بیماریها و سلامت انسان دارد، ملاحظات ایمنی زیستی در رابطه با توسعه و استفاده از این فناوری نیز وجود دارد که شامل وجود ویرایش خارج از هدف، نگرانی در مورد وکتورهای مورد استفاده در این فناوری، روش‌های مختلف انتقال و درایو ژنی است. استفاده از این فناوری در برخی از کشورها مشمول قوانین نظارتی محصولات تراریخته و برخی از کشورهای دیگر این محصولات را جزء محصولات تراریخته محسوب نکرده و همانند محصولات حاصل از اصلاح سنتی از این قوانین نظارتی مستثتی میدانند. در این بررسی به قوانین موجود برای استفاده از محصولات حاصل از کریسپر در برخی از کشورهای جهان نیز اشاره شده است.
عاطفه امینی نیسیانی، عباس کریمی فرد، عباس سعیدی، مسعود توحیدفر،
دوره ۱۳، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۳ )
چکیده
ابداع و پیشرفت روش‌های ویرایش ژنومی انقلاب بزرگی در علوم زیستی ایجاد نموده است. رشد و توسعه این فناوری پیشرفتهای چشمگیری در علوم پزشکی، کشاورزی و بیوتکنولوژی صنعتی را به همراه داشته است. در این مقاله به بررسی بیبلیومتریک جایگاه CRISPR/Cas۹ به عنوان یکی از ابزارهای کارا در زمینه ویرایش ژنومی در رشد و توسعه علوم زیستی پرداخته شده است. دادههای این پژوهش از پایگاه علمی Scopus در بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۳ بدست آمد. نتایج این تحقیق نشان داد که تعداد اسناد علمی چاپ شده در این حوزه با نرخ پذیرش بالایی توسط مجلات علمی مورد تایید قرار گرفته است. همچنین نتایج نشان داد که کشورهای ایالات متحده آمریکا و چین رقابت تنگاتنگی در زمینه چاپ مقالات علمی در این حوزه دارند. بررسی جایگاه ایران در حوزه دانش ویرایش ژنومی در مقایسه با سایر کشورهای خاورمیانه از دیگر مقایسات صورت گرفته در این تحقیق بود که نشان از رتبه بالای علمی کشور در زمینه استفاده از فناوری کریسپر در حوزه علوم پزشکی و صنعتی دارد. در حالیکه در زمینه علوم گیاهی و کشاورزی هنوز استفاده از این فناوری رشد چشمگیری نداشته است.
