سویه‌های بومی باکتری (Bt) Bacillus thuringiensis از خاک اکوسیستم‌های مختلف شهرستان‌های استان مازندران جداسازی و ژن Cry1 عامل تولید پروتئین مؤثر بر روی حشره­ ها، در آن‌ها ردیابی شد. از 128 نمونه خاک مورد بررسی، تعداد 491 سویه باسیلی‌شکل به کمک بازدارندگی انتخابی استات‌سدیم جداسازی شد. با استفاده از فاز کنتراست میکروسکوپ نوری، 293 باکتری تولیدکننده اسپور، 85 باکتری تولیدکننده اسپور و Cap و 113 باکتری تولیدکننده اسپور، Cap و کریستال شناسایی شدند که به‌ترتیب 67/59، 31/17 و 01/23 درصد از کل سویه‌های جداسازی شده را تشکیل می‌دادند. بررسی مولکولی ژن Cry1 و 14 زیر گروه ژنی آن با استفاده از 14 جفت آغازگر اختصاصی انجام شد. در 15 جدایه ژن Cry1 در اندازه مورد انتظار شناسایی شد. در بررسی تعیین زیرگروه‌های ژنی، ژن‌های Cry1Ac و Cry1I در تمامی سویه‌ها یافت شدند اما ژن‌های Cry1Aa، Cry1F، Cry1G و Cry1K در هیچ یک از سویه‌ها مشاهده نشدند. در برخی از سویه‌ها ژن‌های Cry1D، Cry1E و Cry1J در اندازه‌های متفاوت از آنچه مورد انتظار بود، تکثیر شدند. این سویه‌ها ممکن است محتوی یک ژن و یا ژن‌های جدیدی باشند. یافتن سویه‌های بومی با ژن‌های مؤثر در مناطق مختلف و کاربرد آن در مهندسی ژنتیک می­تواند در مدیریت حشره­های آفت در آینده مفید واقع شود.