|
مطالعه قابلیت ترکیبپذیری، هتروزیس و عمل ژن برای عملکرد و اجزای عملکرد دانه ذرت شیرین با روش لاین در تستر
|
احمدفرید رحمانی    ، سعید ملکزاده شفارودی ، سعید خاوری خراسانی* ، فرج اله شهریاری احمدی |
| بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، مشهد، ایران ، khavaris80@yahoo.com |
|
|
چکیده: (81 مشاهده) |
هدف این پژوهش، مطالعه عمل ژنها، وراثتپذیری، برآورد هتروزیس و قابلیت ترکیبپذیری عملکرد و اجزای آن با استفاده از روش لاین × تستر در لاینهای ذرت شیرین (Zea mays L) بود. برای برآورد ترکیبپذیری، وراثتپذیری، اجزای واریانس ژنتیکی و هتروزیس در طراحی برنامههای بهنژادی ذرت شیرین، آزمایشی بر اساس روش لاین × تستر با نه هیبرید حاصل از تلاقی سه لاین با عملکرد متوسط (Mrt-4، Pwrhs و Swry) با سه تستر پرمحصول (ks/1-13، Mrt-3 و S 1263) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. واریانس ترکیبپذیری خصوصی (SCA) نسبت به واریانس ترکیبپذیری عمومی (GCA) برای تمامی صفات بیشتر بود که نشاندهنده برتری عمل ژنهای غیر افزایشی در وراثتپذیری صفات میباشد. بیشترین مقدار هتروزیس نسبت به میانگین و والد برتر برای عملکرد دانه بهترتیب 67/41 و 18/15 درصد و در هیبریدهای Swry× ks/1-13 و Swry× Mrt-3 مشاهده شدند. سهم نسبی تنوع در لاینها و تسترها نسبت به اثر متقابل لاین×تستر برای صفات قابلیت پنجهزنی، طول بلال، تعداد ردیف بلال، قطر بلال، قطر ساقه، ارتفاع بوته، طول تاسل، عملکرد دانه، تعداد دانه در ردیف، قطر چوب بلال، ارتفاع بلال و وزن بلال بیشتر بوده که نشاندهنده برآورد بیشتر واریانس GCA یا به عبارتی عملکرد افزایشی بین لاینها و تسترهای مورد استفاده در مطالعه برای صفات ذکر شده میباشد. هیبرید Swry× ks/1-13 به عنوان یک ترکیب بسیار مناسب برای عملکرد دانه به واسطه اثرات SCA بیشتر و اثر هتروزیس برتر شناسایی شد که میتوان از والدین آنها در برنامههای اصلاحی تولید ارقام هیبرید استفاده کرد.
|
|
| واژههای کلیدی: ذرت هیبرید، قابلیت ترکیب شونده خصوصی، ترکیب شونده عمومی، اجزای عملکرد، توارثپذیری خصوصی |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مهندسی ژنتیک گیاهی
دریافت: 1403/12/17 | پذیرش: 1404/2/28 | انتشار: 1404/6/24
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
